Badanie krwi leczenie

Definicja BADANIE KRWI: Morfologia krwi należy do podstawowych i najpowszechniej realizowanych badań. Pozwala określić stan zdrowia badanego, wykryć zapalenia, zatrucia i sporo innych mechanizmów chorobowych zachodzących w organizmie. Krew jest uniwersalnym łącznikiem między wszystkimi komórkami organizmu. Dostarcza tlen, substancje odżywcze, hormony i enzymy konieczne do prawidłowej funkcji każdej komórki. Chroni przed wniknięciem do organizmu chorobotwórczych mikroorganizmów. Dzięki unikalnej właściwości krzepnięcia krwi po uszkodzeniu tkanek tworzy się skrzeplina czopująca otwór w naczyniu. Potrzebujesz więcej szczegółów? Przeczytaj artykuł o Badaniach biochemicznych krwi Chcesz lepiej zrozumieć własne wyniki? Przygotowaliśmy dla Ciebie ABC badań W składzie krwi wyróżniamy krwinki czerwone i białe, płytki krwi i płynne osocze. Przenośniki tlenu, a więc erytrocyty (krwinki czerwone, odmiennie czerwone ciałka krwi), mają barwę czerwoną uzależnioną od zawartej w nich hemoglobiny - substancji, która potrafi wiązać i oddawać tlen w odpowiednim momencie. Gdyż jest ich najwięcej, stąd krew przyjmuje barwę czerwoną - to jest kolor krwi utlenowanej (tętniczej). Po oddaniu tlenu kolor krwi wymienia się na ciemnoczerwony (taką krew tytułujemy żylną). Drugim istotnym elementem krwi są leukocyty (krwinki białe, odmiennie białe ciałka krwi). Służą one obronie przed bakteriami, wirusami, pierwotniakami i tym podobne Składają się z kilku podgrup - granulocytów, limfocytów i monocytów. Trzecią istotną ekipą są płytki krwi (trombocyty) - wyspecjalizowane komórki, które umieją się w odpowiednim momencie łączyć ze sobą i tworzyć skrzep uniemożliwiający wypływ krwi z uszkodzonego naczynia.Wszystkie te składniki krwi tytułujemy elementami morfologicznymi, a ich badanie - morfologią.Trzeba wspomnieć, iż wykonuje się również badanie biochemiczne krwi, w trakcie którego ocenia się skład osocza, a konkretnie poziom glukozy, mocznika, kreatyniny, białka, elektrolitów (potasu, sodu, chloru), cholesterolu, trójglicerydów, bilirubiny, amylazy i tak dalej Do tego tematu jeszcze wrócimy. Jak się przygotować? Na badanie krwi (fundamentalne) musimy przyjść na czczo, gdyż spożycie obfitego posiłku może zwiększyć na przykład ocenianą liczbę leukocytów. Długookresowe przyjmowanie różnych leków ( na przykład sterydów) może mieć wpływ na rezultat badania, dlatego trzeba powiedzieć o tym pielęgniarce albo lekarzowi. Jeśli chorowaliśmy na żółtaczkę zakaźną, należy o tym poinformować zaraz po wejściu do gabinetu (by zapobiec zarażeniu innych). Gdzie możemy zbadać krew? Krew może być pobierana w każdym laboratorium albo gabinecie zabiegowym spełniającym obowiązki sanitarno-higieniczne. Najczęściej to są polikliniki szpitalne, ZOZ-y, przychodnie specjalistyczne. W zasadzie powinniśmy mieć skierowanie od lekarza, ale stosunkowo komercjalizacji coraz więcej prywatnych laboratoriów wykonuje badania bez skierowań. Ceny są różne w zależności od miasta czy laboratoriów i wynoszą 5-10 zł. Krew można zbadać "ręcznie" - tzn. oceniając skład krwi pod mikroskopem (wtedy pisze się na skierowaniu "wykonać rozmaz") albo automatycznie (dzięki komputerowych czytników - analizatorów). Jak przebiega badanie? Po wejściu do gabinetu siadamy na wskazanym miejscu i podwijamy rękaw na ręce, z której będziemy mieli pobieraną krew. Najczęściej do tego badania wykorzystuje się żyłę w zgięciu łokciowym, lecz można także pobrać krew z żyły na grzbiecie dłoni, stopy. Krew pobierana jest również z opuszki palca (zazwyczaj u małych dzieci), z płatka ucha, a tętnicza z tętnicy udowej (nakłucie w pachwinie).W badaniu tym stosuje się igły, które po wkłuciu wyrzuca się do specjalnego pojemnika na odpadki medyczne. Średnica użytej igły jest opisana na plastikowym opakowaniu, a dodatkowo końcówki igieł różnej średnicy mają inne oznaczenia (( na przykład opis 8 x 40 i zielony kolor znaczy igłę o średnicy 0,8 mm i długości 40 mm). Od średnicy igły zależy (( na przykład prędkość, z jaką możemy podawać leki dożylnie.Można również założyć tak zwany venflon. to jest igła, na której znajduje się cienka plastikowa rureczka. Służy ona również do podawania płynów infuzyjnych, lekarstw i tym podobne Istnieje jeszcze sposobność tak zwany wkłucia do kąta, a więc do naczynia o sporym świetle, (( na przykład żyły nadobojczykowej. Bazuje to na założeniu rurki podobnej do venflonu, lecz o znacząco większej średnicy. Praktycznie ten zabieg powinni wykonywać tylko anestezjolodzy.Elementem ułatwiającym wkłucie igły jest tak zwany staza, a więc gumowa albo materiałowa opaska, którą zaciska się na ramieniu. Dzięki niej ustaje odpływ krwi z kończyny, żyły nabrzmiewają i łatwiej można trafić w odpowiednie miejsce. Następną czynnością jest dezynfekcja miejsca wkłucia - (( na przykład spirytusem. Samo wkłucie jest niezbyt bolesne. Wszystko zależy od charakteru pacjenta i od fachowości osoby pobierającej krew i od średnicy igły. Po badaniu miejsce ukłucia przyciskamy watką umoczoną w środku dezynfekującym. Pamiętajmy o tym, tak aby nie zginać ręki w łokciu, bo sprzyja to powstawaniu krwiaka. Ręka powinna być wyprostowana, a samo miejsce ukłucia mocno uciśnięte. Po krótkiej chwili zapomnimy o całym wydarzeniu i możemy wracać do domu. Co z tego wynika? rezultat morfologii krwi może być przedstawiony w różnej postaci. Zależy to od użytego aparatu (komputerowego czytnika - analizatora) albo od tego, czy jest on oceniany pod mikroskopem. Jednak niezależnie od sposoby na wydrukach rezultatów używa się tych samych oznaczeń, a różnica może dotyczyć skrótów - w zależności od tego, czy pochodzą od nazw polskich, czy angielskich.aktualnie rezultat badania morfologicznego krwi otrzymujemy najczęściej w formie wydruku komputerowego. Można na nim zobaczyć także histogramy i cytogramy przedstawiające graficznie rozkład wielkości, rodzaju albo kształtu danych obiektów morfologicznych. Powikłania Dłuższe krwawienie z miejsca ukłucia może być powiązane z zaburzeniami krzepnięcia, dlatego w takim przypadku trzeba zwrócić się o pomoc do lekarza czy pielęgniarki. Niezbędne jest wówczas również przeprowadzenie badań układu krzepnięcia.Najczęstszym powikłaniem jest krwiak w miejscu wkłucia, który może powstać na skutek niedostatecznego ucisku po wkłuciu albo na skutek wspomnianych zaburzeń krzepnięcia. Zdarza się także wtedy, kiedy osoba niedoświadczona próbuje wielokrotnie wbić igłę do naczynia krwionośnego...aktualnie nie ma zbyt dużego ryzyka zakażenia żółtaczką zakaźną (WZW) w okresie zabiegów pobierania krwi i wkłuwania się do naczyń. Fundamentalnym warunkiem bezpieczeństwa jest użycie jednorazowej, oryginalnie zapakowanej igły i strzykawki, precyzyjna sterylizacja miejsca wkłucia i wykorzystywanie jednorazowych rękawiczek poprzez osobę wykonującą zabieg.Morfologia krwi nie osłabia naszego organizmu. Dorosły człowiek może bez uszczerbku na zdrowiu oddać 250-500 ml krwi. Z kolei do badania pobiera się jej najwyżej 20-30 ml. Kolekcja Skrót nazwy (z angielskiego:) Składniki krwi Norma u kobiet Norma u mężczyzn WBC krwinki białe (leukocyty) 4,8-10,8 x 109/l 4,8-10,8 x 109/l RBC krwinki czerwone (erytrocyty) 4,2-5,4 x 1012/l 4,7-6,1 x 109/l OB prędkość opadania krwinek czerwonych do 12 mm/godz. do 8 mm/godz. HGB albo Hb hemoglobina 12-16 g/dl 14-18g/dl MCV albo ŚOK średnia objętość krwinki czerwonej 81-99 fl 80-94 fl RDW rozkład objętości krwinek czerwonych 11,5-14,5% 11,5-14,5% PLT płytki krwi (trombocyty) 140-440 x 109/l 140-440 x 109/l BASO bazocyty - granulocyty zasadochłonne 0-0,2 x 109/l 0-0,2 x 109/l EOS eozynocyty - granulocyty kwasochłonne 0-0,45 x 109/l 0-0,45 x 109/l MONO monocyty 0-0,8 x 109/l 0-0,8 x 109/l NEUT neutrocyty - granulocyty obojętnochłonne 1,8-7,7 x 109/l 1,8-7,7 x 109/l LYMPH limfocyty 1,0-4,5 x 109/l 1,0-4,5 x 109/l Czy wiesz, iż... Po badaniu krwi nie należy zginać ręki w łokciu, gdyż może powstać tam krwiak. odmiennie niż w normie Dla zainteresowanych podajemy również wiadomości o ewentualnych powodach odchyleń od normy, które stwierdza się w trakcie badań krwi. Pamiętajmy jednak, iż każdy rezultat morfologii krwi jest obarczony pewnym ryzykiem błędu. Może być to wywołane nieprawidłowym odczytem aparatu albo pomyłką w laboratorium. Nie wpadajmy więc w panikę i nie doszukujmy się ciężkiej dolegliwości (( na przykład po jednorazowym podwyższeniu OB. Radzę także powstrzymać się przed samodzielnym analizowaniem wyznaczników. Należy zostawić ten problem lekarzom. Nie każde gdyż odchylenie od normy jest chorobą i prawie każdy poprawny rezultat morfologii krwi świadczy o pełni zdrowia. Krwinki białe (WBC) - przyrost ich liczby tytułujemy leukocytozą, a spadek leukopenią. Podwyższenie może być wywołane powodami fizjologicznymi (wysoka temperatura otoczenia, opalanie się na słońcu, ciąża, wysiłek fizyczny, stres) albo patologicznymi (stany zapalne narządów, uszkodzenia tkanek, zakażenia, zatrucia, nowotwory). Krwinki czerwone (RBC) - przyrost ich liczby - erytrocytoza, z kolei spadek - erytropenia. Erytrocytoza ( a więc czerwienica) jest rzadko spotykaną chorobą i może być wywołana nowotworowym rozrostem krwinek czerwonych. Jej powodem bywa również niedotlenienie albo powiększona produkcja hormonu pobudzającego wytwarzanie krwinek czerwonych we krwi (erytropoetyny). Częściej mamy jednak do czynienia z niedokrwistością. Może być ona spowodowana stratą krwi, niedoborem witaminy B12 albo kwasu foliowego ( tak zwany niedokrwistość megaloblastyczna). Do niedokrwistości dochodzi także w razie oddziaływania różnorodnych czynników powodujących rozpad erytrocytów (mówimy wtedy o niedokrwistości hemolitycznej). powodem niedokrwistości jest również niedobór żelaza albo inne powody wtórne (ciąża, dolegliwości nerek, nowotwory, dolegliwości przewlekłe). Odczyn Biernackiego (OB) - to jest badanie niedokładne i nieswoiste (nie jest typowe dla jakiegoś określonego schorzenia). Chorobami powodującymi przekroczenie norm mogą być: stany zapalne (infekcyjne i nieinfekcyjne), nowotwory, dolegliwości rozrostowe krwi ( (( na przykład białaczki), dolegliwości autoimmunologiczne i inne. Hemoglobina (HGB) - obniżenie poziomu hemoglobiny jest na ogół wywołane niedokrwistością. Średnia objętość krwinki czerwonej (MCV) - wartość poniżej 80 fl świadczy o niedokrwistości mikrocytowej (przebiegającej ze zmniejszeniem rozmiaru krwinki czerwonej). Jest ona charakterystyczna dla stanu niedoboru żelaza. z kolei rezultat ponad 110 fl może być najczęściej sygnałem niedokrwistości megaloblastycznej, związanej z niedoborem witaminy B12 albo/i kwasu foliowego. Nieznaczne podwyższenie MCV bywa wywołane wzrostem ilości retikulocytów (młodych postaci erytrocytów, które mają większą objętość), co nie zawsze jest patologią. Rozkład objętości krwinek czerwonych (RDW) - jego wartość wzrasta w niedokrwistości z niedoboru żelaza. przyrost RDW można także zaobserwować po utracie krwi albo po leczeniu witaminą B12 albo/i kwasem foliowym. Płytki krwi (PLT) - z nadpłytkowością (trombocytozą) mamy do czynienia w razie różnych przewlekłych stanów zapalnych, po wysiłku fizycznym, w niedoborze żelaza, po usunięciu śledziony, w ciąży, w przebiegu niektórych nowotworów. Zdarza się także ( tak zwany nadpłytkowość samoistna. Częściej spotyka się małopłytkowość (trombocypenią) spowodowaną ( (( na przykład skutkami ubocznymi niektórych leków, niedoborami witaminy B12 albo kwasu foliowego, infekcjami, nowotworami i innymi chorobami. Bazocyty (BASO) - ich liczba powiększa się w stanach alergicznych, przy przewlekłej białaczce szpikowej, w przewlekłych stanach zapalnych przewodu pokarmowego, wrzodziejących zapaleniach jelit, niedoczynności tarczycy, chorobie Hodgkina. rezultat poniżej normy może się pojawić w ostrych infekcjach, ostrej gorączce reumatycznej, nadczynności tarczycy, ostrym zapaleniu płuc, stresie. Eozynocyty (EOS) - powiększenie ich wartości powodują dolegliwości alergiczne, zakaźne, hematologiczne, pasożytnicze, astma oskrzelowa, a również katar sienny, łuszczyca, jak także zażywanie leków ( ( (( na przykład penicyliny). powodem spadku ich liczby mogą być zakażenia, dur brzuszny, czerwonka, posocznica, urazy, oparzenia, wysiłek fizyczny i działanie hormonów nadnerczowych. Monocyty (MONO) - przyrost ich liczby może być wywołany: gruźlicą, kiłą, brucelozą, zapaleniem wsierdzia, durem, mononukleozą zakaźną, zakażeniami pierwotniakowymi, urazami chirurgicznymi, kolagenozami, chorobą Crohna, nowotworami. powodem mniejszej liczby monocytów są ( ( (( na przykład infekcje, a również wykorzystywanie glikosterydów. Neutrocyty (NEUT) - ich powiększenie obserwujemy w zakażeniach miejscowych i ogólnych, chorobach nowotworowych, hematologicznych, po urazach, krwotokach, zawałach, w chorobach metabolicznych, u palaczy i u kobiet w trzecim trymestrze ciąży. Spadek liczby neutrocytów występuje w zakażeniach grzybiczych, wirusowych (grypa, różyczka), bakteryjnych (gruźlica, dur, bruceloza), pierwotniakowych ( ( ( (( na przykład malaria), w tosycznym uszkodzeniu szpiku kostnego, przy leczeniu cystostatykami. Limfocyty (LYMPH) - ich liczba wzrasta w tych chorobach, jak krztusiec, chłoniaki, przewlekła białaczka limfatyczna, szpiczak mnogi, odra, świnka, gruźlica, kiła, różyczka, dolegliwości immunologiczne. z kolei spadek (pancytopenię) może spowodować wykorzystywanie kortykosterydów, a również ciężkie zakażenia wirusowe