Ból leczenie

Definicja BÓL: Ból działa jak sygnał, który powiadamia nas, iż w organizmie odbywa się coś złego. Jest równocześnie zjawiskiem psychicznym, zmysłowym i emocjonalnym. Uważane jest go za jedno z najczęstszych odczuć towarzyszących nam poprzez całe życie. Wg międzynarodowego Towarzystwa Badania Bólu (ASP) ból jest nieprzyjemnym przeżyciem towarzyszącym istniejącemu albo zagrażąjącemu uszkodzeniu tkanki.Jaki jest system jego powstawania? Na początku bodźce alarmowe wchodzą w kontakt z zakończeniami nerwowymi - receptorami. Przesyłają wiadomości do rdzenia kręgowego. Ten przekazuje je dalej do rdzenia przedłużonego. Następnie przechodzą poprzez most, śródmózgowie i wzgórze, które ostatecznie przesyła je do mózgu. Przyjmuje on wiadomości i rozpoznaje je jako ból.Biologiczna, ostrzegawcza funkcja bólu sprawia, iż chory zawsze kojarzy go z uszkodzeniem zewnętrznym albo wewnętrznym ciała, niezależnie od tego, czy okoliczności jego wystąpienia sugerują takie powiązania czy nie. Jednak związek pomiędzy odczuciem bólu a impulsem uszkadzającym tkanki nie jest jednoznaczny i stały. Ból może być oceniany w znacząco szerszych kategoriach niż proste odbieranie bodźców uszkadzających tkanki.Jak przeżywamy? Zazwyczaj wyodrębnia się następujące przedmioty odczuwania bólu:Nocycepcja - to mechanizm rozpoznawania uszkodzenia tkanek wywołanego poprzez bodźce mechaniczne, termiczne albo chemiczne. Wiadomość o uszkodzeniu jest przekazywana do ośrodkowego układu nerwowego.Ból bazuje na odczuwaniu bodźców, gdy te osiągną poziom centralnego układu nerwowego. Cierpienie to niekorzystne przeżycie, które powstaje w wyższych piętrach centralnego układu nerwowego.Zachowaniami bólowymi tytułujemy wszystko, co chory mówi, robi, albo to, czego nie robi lub nie mówi, gdyż przeżywa ból. Gdy odczuwa choroby, ma regularnie cierpiący słowo twarzy, wydaje charakterystyczne dźwięki, obserwujemy u niego ograniczenia ruchowe, przyjmuje leki przeciwbólowe, prosi o pomoc lekarzy i tym podobne Zachowania bólowe to język, którym chory porozumiewa się z otoczeniem. Są one fundamentem diagnozy stawianej poprzez lekarza, który chce uwolnić pacjenta od bólu. Ocena bólu poprzez chorego jest jedynym użytecznym kryterium oceny leczenia.Gdy nic nie czujesz Nie wszyscy odczuwają ból w ten sam sposób. Ludzie różnie reagują na podobne do siebie bodźce bólowe. W stanie silnego pobudzenia albo szoku możemy nie odczuć nawet silnego ciosu.Członkowie niektórych sekt i religii biorący udział w bardzo bolesnych rytuałach mogą nie czuć żadnego bólu. Niewrażliwość może być również wywołana brakiem zakończeń nerwowych. Takie osoby wprawdzie odbierają bodźce bólowe, lecz nie interpretują ich jako ból. W pewnych sytuacjach strata odczuwania bólu może być wywołana uszkodzeniami mózgu lub operacjami neurochirurgicznymi.Obojętność na ból ma własną niezłą stronę, gdyż zapobiega cierpieniom. Może być jednak niebezpieczna, bo pozbawia organizm bodźców alarmowych. Dzięki nim gdyż zostają zauważone zmiany chorobowe. Niewrażliwe osoby muszą więc stale uważać, by uniknąć uszkodzenia ciała. Taki problem pojawia się np. u cukrzyków, u których zanika wrażliwość na ból w stopach, co może stać się powodem uszkodzeń i długo nie gojących się ran.Jesteś nadwrażliwy? Natomiast inni mogą nadmiernie odczuwać ból i reagują nawet na bodźce o nieznacznym nasileniu. To, iż mocniej odczuwają identyczne sygnały, zależy od ich osobowości. odbywa się tak dlatego, iż czynniki emocjonalne odgrywają tu ważną rolę, bo ból jest odbierany poprzez mózg.Bardzo istotny jest psychologiczny aspekt odczuwania bólu. Stały, mocny ból wywoływany poprzez sporo chorób może zamieniać osobowość chorego. Pacjenci stają się drażliwi, łatwo wpadają w gniew i wrogo reagują na otoczenie. Bóle bardzo mocne i długookresowe niekiedy wywołują nawet zmiany ciśnienia krwi, co prowadzi do zaburzeń świadomości, a nawet do straty przytomności.Rodzaje bólu Ból somatyczny, intensywny albo ostry - na ogół to są odczucia bólowe trudne do zlokalizowania i stałe. W ich stworzeniu bierze udział sporo wiązek nerwowych. Intensywny ból może być dolegliwością ciągłą, pojawiać się z przerwami albo pozostawać utajony. powodem mogą być dolegliwości i różne uszkodzenia. Ból ten ustępuje po pewnym czasie, a przy najwyższym nasileniu mogą mu towarzyszyć inne symptomy, na przykład przyrost ciśnienia tętniczego, przyspieszenie akcji serca, pocenie się. Ból przenoszony, a więc trzewny - powstaje w narządach wewnętrznych. lecz może być odczuwalny w innych miejscach, gdyż jest przenoszony poprzez gałęzie nerwów i promieniuje w okolice prawdziwego źródła bólu. Ból skóry - jest jednym z najczęstszych rodzajów bólu. Występuje po bardzo intensywnym bodźcu, ma bardzo różny charakter. Może być ostry i ściśle zlokalizowany jak ukłucie szpilką, piekący jak po oparzeniu albo nieokreślony i przerywany jak po niektórych urazach. Bóle nerwowe - odczuwane są wtedy, gdy zostaje uszkodzony nerw i przekazuje samoistne urazy bólowe do mózgu. Ból nerwowy może być następstwem dolegliwości w obrębie mózgowia, co zdarza się w udarach mózgu. Oprócz bólu pochodzenia wewnętrznego może występować pewien szczególny ból mózgowy, kiedy uszkodzony zostaje system analizujący dopływające bodźce i mózg rozpoczyna odczuwać każdy impuls jako bolesny. Bóle psychogenne - są nazywane również bólami fantomowymi. Występują po amputacjach kończyn, odczuwa się je w nie istniejącej części. Są wyjątkowo mocne i przykre. Z czasem ustępują i mózg rozpoczyna poprawnie lokalizować ból pochodzący z rzeczywistych regionów ciała. Ból przewlekły - rozpoczyna się jako ostry, po czym nie ustępuje, lecz określa się na pewnym poziomie, poprzez co traci charakter sygnalu alarmowego. Występuje przy wielu chorobach. Jego przewlekłość nie znaczy, iż utrzymuje się poprzez całą dobę. regularnie zdarza się, iż pojawia się nawrotowo w określonej porze dnia. Tabletki przeciwbólowe Każdy ból wymaga odpowiedniego postępowania, chociaż istnieją ogólne zasady w tej dziedzinie. Ból leczy się w pierwszej kolejności farmakologicznie. Przy słabych bólach wystarczą proste leki przeciwbólowe, takie jak panadol, paracetamol, ibuprofen. Przy słabym i umiarkowanym bólu zaleca się słabe leki opioidowe (tramadol, kodeinę), a przy bólu umiarkowanym i mocnym - mocne leki opioidowe, takie jak morfina i fentanyl. Te środki przeciwbólowe są pochodnymi maku albo zawierają inne aktywne substancje. Ich działanie bazuje na hamowaniu czynności ośrodkowego układu nerwowego, poprzez co ból słabnie albo zanika. W razie bólów przewlekłych stosuje się opioidy, które niestety jeszcze do chwili obecnej - na skutek utartych przesądów - ciągle spotykają się z niechęcią lekarzy i pacjentów, którzy niesłusznie obawiają się uzależnienia.Oprócz preparatów znanych od dawna lekarze dysponują aktualnie lekami nowej generacji, które są skuteczne i wygodne w stosowaniu i charakteryzują się znikomą ilością działań niepożądanych (nie powodują podrażnienia żołądka, senności, nudności, wymiotów, zaparć i zawrotów głowy). Odpowiednikiem takiego leku jest fentanyl w plastrze przezskórnym (Durogesic) służący w pierwszej kolejności w umiarkowanych i mocnych bólach nowotworowych, lecz efektywny również w bólach innego pochodzenia, na przykład reumatycznych. Wskutek powolnego przenikania fentanylu poprzez skórę plaster zapewnia wciąż utrzymujące się poprzez 3 doby działanie przeciwbólowe. Dlatego chorzy mogą prowadzić normalne życie stosunkowo swoich możliwości.Zgłoś się po pomoc Przy poważniejszych i przewlekłych bólach przed zastosowaniem środka przeciwbólowego wykonuje się na początku badania i ocenę stanu zdrowia pacjenta, by ustalić powody bólu, a dopiero później specjalista (neurolog, anestezjolog) wskazuje sposób leczenia. W szpitalach funkcjonują przeciwbólowe ambulatoria, w których cierpiące osoby mogą uzyskać pomoc. Przy niektórych placówkach ( na przykład Centrum Onkologii w Warszawie) są poradnie przeciwbólowe.Inne sposoby Istnieją jeszcze inne skuteczne metody zwalczania bólu: fizjoterapeutyczne, termiczne czy nawet psychologiczne ( np. hipnoza). Bóle wyjątkowo mocne, które są oporne na terapie farmakologiczne, leczy się operacyjnie