Choroba Chagasa leczenie

Definicja CHOROBA CHAGASA: To niewiele znana, egzotyczna i niebezpieczna dolegliwość, która zbiera własne śmiertelne żniwo w Ameryce Środkowej i Południowej. Każdy podróżny słyszał o malarii czy żółtej febrze. Niewielu z kolei zna symptomy i przyczynę dolegliwości Chagasa. Jej nazwa pochodzi od nazwiska Carlosa Chagasa, Brazylijczyka, który w 1909 r. odkrył niebezpiecznego dla ludzi pasożyta należącego do wiciowców, a więc pierwotniaków posiadających wić. Pocałunek robaka dolegliwość Chagasa, zwana również trypanosomatozą, jest zakażeniem wywoływanym poprzez pasożyta Trypanosoma cruzi. Ocenia się, iż 16-18 mln ludzi na całym świecie cierpi na tę chorobę, a spośród zarażonych umiera 50-60 tys. osób rocznie.W rozlicznych szparach i dziurach ubogich mieszkań państwoów Ameryki Południowej i Środkowej żyją przenosiciele dolegliwości Chagasa - pluskwiaki, zwane po angielsku "kissing bugs" ("całujące robaki"). Owady zarażają się poprzez ugryzienie innego zwierzęcia bądź osoby już zakażonej pierwotniakami Trypanosoma cruzi. dolegliwość przenosi się na człowieka poprzez odchody zarażonego owada, "zdeponowane" na skórze ofiary zazwyczaj w trakcie jej snu. Później taka osoba regularnie przypadkowo wciera kał w otwartą ranę, w spojówki oka albo śluzówki j. ustnej. Zwierzęta zarażają się w ten sam sposób, a dodatkowo mogą zwyczajnie zjeść zainfekowanego owada. Z rezerwuaru poprzez wektor Wiciowiec Trypanosoma cruzi występuje nie tylko w jelicie pluskwiaków. Spotyka się go również u wielu zwierząt, zarówno domowych (kot, pies, świnia), jak i dzikich (lis, opos, szop, pancernik, szczur). W medycynie ustala się te gatunki "rezerwuarem" pasożyta, który krąży w przyrodzie dzięki "zamieszkiwaniu" w wymienionych zwierzętach. Pluskwiaki są z kolei jego przenosicielami (odmiennie wektorami).Jak sporo pierwotniaków, Trypanosoma cruzi ma kilka postaci rozwojowych, a więc form pojawiających się w określonym stadium jego krótkiego życia. Jedne z nich posiadają wici (stąd nazwa - wiciowce) i pasożytują we krwi człowieka i przewodzie pokarmowym przenosiciela. Inne utraciły wić i umiejscawiają się w komórkach naszego organizmu: makrofagach ( a więc komórkach układu odpornościowego), mięśniach gładkich i prążkowanych (między innymi w sercu) i w komórkach nerwowych. Ta wewnątrzkomórkowa lokalizacja ułatwia przetrwanie pasożytów, niewykrywalnych dla naszego układu odpornościowego. Mogą więc bytować w organizmie poprzez sporo lat, doprowadzając w skutku do niepowetowanych szkód. Nie tylko biedni . dolegliwość Chagasa to niebezpieczna . dolegliwość dotykająca głównie biedne osoby zamieszkujące wiejskie tereny Ameryki Środkowej i Południowej. Jednak wspólnie z postępem turystyki coraz częściej zaczynają chorować ludzie z pozoru niewiele zagrożeni, którzy zrobili sobie mały wypad, na przykład w głąb Meksyku, śpiąc po drodze w jakimś tanim hoteliku.Wśród tubylców do zakażenia dochodzi najczęściej w dzieciństwie, kiedy dbałość o higienę osobistą jest najmniejsza. Inicjalna postać zakażenia (moment ostry dolegliwości Chagasa) przebiega regularnie jako banalna . dolegliwość gorączkowa i zazwyczaj nie jest zbyt poważna. Wyjątkiem są noworodki i niemowlaki, u których może ona stać się powodem zgonu.Po okresie ostrym pasożyt "przyczaja się" wewnątrz naszych własnych komórek i w takim uśpieniu trwa nawet kilkadziesiąt lat. zazwyczaj po 10-20 latach u ok. 1/3 zarażonych osób rozwija się kolejna etap dolegliwości - postać przewlekła. Jej pojawienie się skraca przewidywaną długość życia o 9-10 lat. Jedynie 1% Każda etap dolegliwości charakteryzuje się własnymi swoimi symptomami. Dodajmy, iż u niektórych zarażonych osób objawy mogą się w ogóle nie rozwinąć. Dotyczy to aż 99% przypadków w odniesieniu do ostrej, początkowej etapy dolegliwości Chagasa.Jedynie u 1% przypadków rozwijają się takie symptomy, jak: gorączka, zmęczenie, zwiększenie wątroby albo śledziony, zwiększenie węzłów chłonnych. Odbywa się tak zazwyczaj kilka dni do 2 tygodni po zarażeniu. Charakterystyczne dla dolegliwości Chagasa są: jednostronny obrzęk powiek i zapalenie spojówek (tak zwany symptom Romana). Występują zazwyczaj w miejscu ukąszenia poprzez owada albo w miejscu wtarcia w spojówki zakażonego kału. Czasami pojawia się także przelotna wysypka, strata apetytu, biegunka i wymioty. Zdarza się również, iż w miejscu wprowadzenia pasożyta (rana po ukłuciu poprzez pluskwiaka) tworzy się grudka albo guzek, regularnie ropiejący, noszący nazwę chagoma (od nazwiska odkrywcy Trypanosoma cruzi.)U noworodków może dojść do najgorszego - obrzęku mózgu, który regularnie jest powodem zgonu. Na szczęście odbywa się tak rzadko. Ogólnie symptomy trwają 4-8 tygodni i ustępują nawet bez leczenia. Przewlekle i niebezpiecznie ((moment "utajenia" zaczyna się ok. 10 tygodni po zarażeniu i trwa różnie - czasami do kilkudziesięciu lat. W tym czasie nie odczuwa się jakichkolwiek symptomów. Oczywiście najlepiej, by bezobjawowe współżycie z pasożytem trwało całe życie i nie powodowało jego skrócenia, tak się dzieje u 2/3 zakażonych. Jednak w pozostałych sytuacjach rozwijają się bardzo poważne następstwa infekcji składające się na przewlekłą postać dolegliwości Chagasa.Najgorsze są zmiany w sercu, będące powodem jego zwiększenia, zaburzeń rytmu ("kołatania", uczucie przerwy w pracy serca), a nareszcie niewydolności tego narządu z narastającą dusznością i obrzękami kończyn.W przewlekłej chorobie Chagasa mamy również regularnie do czynienia z powiększeniem niektórych części układu pokarmowego, szczególnie przełyku i jelita grubego, co prowadzi do zaburzeń połykania (przeszkoda w czasie połykania stałych pokarmów) i zaparć.Istnieje szczególna ekipa osób, u których zakażenie przebiega bardzo ostro i niepomyślnie - odbywa się tak mianowicie w razie pacjentów zainfekowanych dodatkowo wirusem HIV. Ksenodiagnostyka i inne sposoby Rozpoznanie dolegliwości Chagasa nie jest łatwe. Trudno powiązać wyjazd do "ciepłych państwoów" kilkanaście lat temu z pojawiającym się powiększeniem serca czy zaparciami. W państwach Ameryki Środkowej i Południowej, gdzie . dolegliwość występuje częściej, bierze się pod uwagę właśnie takie rozpoznanie, szukając pasożyta we krwi czy innych tkankach.Pomocne może być badanie rozmazu krwi (krew rozmazuje się na szkiełku i bada pod mikroskopem) i biopsja mięśnia czy węzła chłonnego. Ciekawe jest zastosowanie pośrednich sprawców, ( a więc pluskwiaków. Niezakażonym ("czystym") owadom aplikuje się niewielką liczba pobranej od chorego krwi i obserwuje, czy po pewnym czasie nie pojawią się u nich dojrzałe formy pasożyta. Tytułujemy to fachowo ksenodiagnostyką. Można również sprawdzić obecność w organizmie przeciwciał skierowanych przeciwko Trypanosoma cruzi, aczkolwiek to jest raczej zawodna sposób.główną kwestią w diagnozie tej dolegliwości jest branie jej w ogóle pod uwagę. W Polsce praktycznie się z nią nie spotykamy, lecz tak jak w razie innych chorób tropikalnych ( na przykład malarii), przeoczenie takiego rozpoznania, szczególnie po wykluczeniu wielu innych chorób, grozi bardzo poważnymi następstwami. Bezpieczniej w "Mariotcie" Niestety nie istnieją jakiekolwiek środki zapobiegające postępowi dolegliwości. Niedostępna jest na razie żadna szczepionka ani lek chroniący przed zakażeniem w niebezpiecznych rejonach świata.W prewencji zaleca się więc unikanie niedrogich hoteli i innych miejsc noclegu w państwach Ameryki Środkowej i Południowej, takich jak Argentyna, Belize, Boliwia, Chile, Kolumbia, Kostaryka, Ekwador, Salwador, Gujana Francuska, Gwatemala, Honduras, Meksyk, Nikaragua, Panama, Paragwaj, Peru, Surinam, Urugwaj i Wenezuela.jeżeli już jesteśmy zmuszeni do noclegu w takim miejscu, to używajmy moskitier i środków owadobójczych. Dla osób przyjmujących często transfuzje krwi istotna jest również wiadomość o jej regularnym sprawdzaniu pod kątem obecności pasożytów.Leczenie jest skuteczne głównie w ostrej fazie dolegliwości, która może być regularnie przeoczona i potraktowana jako "banalna" . dolegliwość wirusowa (już po powrocie do państwie) albo inna . dolegliwość tropikalna. Stosuje się tu w pierwszej kolejności dwa specyfiki - nifurtimoks i benzonidazol. W przewlekłej fazie dolegliwości koncentrujemy się na ((tak zwany leczeniu objawowym, ( a więc przynoszącym ulgę w poszczególnych objawach, lecz nie działającym na samego pasożyta. Jak można zarazić się chorobą Chagasa? Istnieją cztery główne drogi zakażenia: poprzez zakaźny kał pluskwiaków w trakcie kontaktu ze spojówkami, śluzówką j. ustnej albo skaleczeniami skóry; w ciąży, w trakcie porodu i w czasie karmienia, kiedy zarażona matka przenosi pasożyta na własne dziecko; poprzez transfuzje krwi albo transplantacje narządów; za pośrednictwem pokarmów zawierających niebezpieczny kał zarażonych owadów