Dieta w niewydolności nerek leczenie

Definicja DIETA W NIEWYDOLNOŚCI NEREK: W przewlekłym zapaleniu nerek stosuje się w pierwszej kolejności dietę małobiałkową.Przewlekła niewydolność nerek rozwija się z powodu chorób nerek (uszkodzenia kłębuszków albo kanalików nerkowych), chorób metabolicznych albo długotrwałej kamicy nerkowej.Dieta w tej chorobie ma znaczenie głównie wspomagające uzyskanie poprawy stanu zdrowia i odżywienia chorego, jak również równowagi metabolicznej. Dlatego możliwe jest skuteczniejsze leczenie dializacyjne albo przygotowanie do przeszczepu nerek. Poprawna dieta ogranicza takie uciążliwe symptomy mocznicy, jak nudności, wymioty, osłabienia i apatię.Dieta służąca w przewlekłym zapaleniu nerek jest w pierwszej kolejności dietą małobiałkową. Z metabolizmu białka pochodzą gdyż toksyczne produkty przemiany materii, które w konsekwencji niecałkowitego ich wydalania poprzez nerki gromadzą się w organizmie. Nadmierne spożycie białka prowadzi więc do nasilenia symptomów mocznicy. Podaż białka w diecie musi być określona indywidualnie dla każdego chorego, w zależności od stopnia upośledzenia czynności nerek. Wykorzystuje się do tego celu takie wskaźniki, jak stężenie mocznika w surowicy krwi i współczynnik oczyszczania z kreatyniny endogennej. Najczęściej białko należy ograniczyć do ok. 0,6-1,2 g/kg masy ciała/dobę. W skrajnych sytuacjach, gdy nie ma możliwości dializy, zaleca się ograniczenie ilości białka aż do 20-25 g białka na dobę.przez wzgląd na ograniczeniem ilości białka w diecie przewarzająca część energii dostarczanej z pożywieniem musi pochodzić z tłuszczów i węglowodanów. Energetyczność diety uzależnia się w pierwszej kolejności od aktywności fizycznej chorego i ewentualnych niekorzystnych symptomów ze strony przewodu pokarmowego, które w wielu sytuacjach wiążą się z stratą apetytu. Rekomendowana liczba energii to 30-50 kcal/kg masy ciała. Jeśli na skutek straty łaknienia albo częstych wymiotów nie można zapewnić minimalnej zalecanej ilości energii, stosuje się dożylne uzupełnianie składników odżywczych.wielkie znaczenie w diecie chorych na przewlekłą niewydolność nerek odgrywają składniki mineralne, w szczególności potas, sód i fosfor. Za ich poprawne stężenie w organizmie odpowiadają nerki. Gdy nie pracują one poprawnie, czasem dochodzi do nadmiernego gromadzenia się jonów, czego skutki mogą być bardzo groźne. Nadmiar potasu prowadzący do zaburzeń pracy serca może nawet zagrażać życiu, nadmiar sodu do wzrostu ciśnienia krwi, a wysokie poziomy fosforu wywołują niedobory wapnia.Dieta niskosodowa (podaż sodu do 350 mg na dzień) jest niezbędna wtedy, gdy stężenie sodu we krwi przekracza 145-148 mmol/l. Nadmiar sodu powiększa marzenie i prowadzi do stworzenia obrzęków. Dlatego liczba sodu w diecie może być również kontrolowana na podstawie pomiaru masy ciała i ciśnienia tętniczego. Główne zasady diety liczba tłuszczu w diecie w porównaniu z żywieniem człowieka zdrowego musi ulec zwiększeniu do 35-40% energetyczności diety. Niezbędne jest zapewnienie dużej ilości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, których źródłem są w pierwszej kolejności oleje roślinne i margaryny. Relacja kwasów wielonienasyconych do nasyconych w diecie powinien wynosić 2 : 1. Taka modyfikacja diety wynika z możliwości występowania u części osób cierpiących na przewlekłą niewydolność nerek zaburzeń gospodarki lipidowej. Z tego powodu również dzienne spożycie cholesterolu nie może przekraczać 300 mg. Tak jak w diecie człowieka zdrowego najwięcej energii powinno pochodzić z węglowodanów: 50-60% ogólnej ilości energii. Głównym ich źródłem są ziemniaki i warzywa i owoce. Należy unikać tłuszczów pochodzenia zwierzęcego, które dostarczają głównie nasyconych kwasów tłuszczowych. Wyeliminować powinno się takie produkty, jak: smalec, łój, tłuste gatunki mięs, drobiu i wędlin. Dieta niskosodowa wymaga nie tylko zrezygnowana z dodatku soli przy przyrządzaniu posiłków, lecz również z wyeliminowania wszystkich wytwórów o dużej zawartości sodu. Gdy nie występują obrzęki, a poziom sodu we krwi nie przekracza podanych wartości, należy stosować mniejszą liczba soli niż w zwyczajowym żywieniu człowieka zdrowego. Ograniczenie podaży potasu jest niezbędne wówczas, gdy jego poziom we krwi przekroczy 5 mmol/l. Należy wtedy zrezygnować z takich wytwórów, jak: przetwory pomidorowe, kakao, czekolada i produkty z jej dodatkiem, cukierki owocowe, nasiona roślin strączkowych, orzechy, suszone owoce, grzyby, musli, kasze, wywary mięsne i warzywne. Ograniczyć trzeba również takie przyprawy jak bazylia, suszona pietruszka, papryka w proszku, estragon, gdyż zawierają wiele potasu. Bogate w potas są również mięsa i warzywa, powinno się je więc wstępnie obgotowywać w wodzie, odlać ją i ponownie gotować w wodzie. W zaawansowanej mocznicy regularnie dochodzi do straty poprzez nerki umiejętności wydalania fosforu. Może być to bardzo groźne, prowadzi gdyż do nadczynności przytarczyc, a co za tym idzie zmian metabolizmu tkanki kostnej i obniżenia poziomu wapnia. Unikać należy wtedy takich pokarmów, jak: podroby, cielęcina, gęś, ryby, płatki zbożowe, kasze, musli, owoce morza, nasiona roślin strączkowych, pieczywo razowe, napoje gazowane owocowe albo typu cola, dania błyskawiczne. Fosfor zawierają w dużej ilości również produkty mleczne, jednak na skutek dużej zawartości wapnia nie należy ich ograniczać. Istotna jest kontrola ilości wypijanych płynów. Trzeba sumować liczba wody, pamiętając, iż jest ona zawarta również w zupach, produktach mlecznych, sosach i tym podobne Dzienną dawkę płynów określa się w zależności od stopnia wydolności nerek. Sposób przygotowywania potraw powinien być taki sam jak w diecie lekko strawnej. Unikać należy więc smażenia, pieczenia, duszenia poprzedzonego obsmażaniem. Potrawy podaje się gotowane albo pieczone w folii. Można również piec na grillu albo na patelni umożliwiającej smażenie bez tłuszczu. Warto zadbać, by posiłki były podane estetycznie w możliwie atrakcyjny sposób. Ma to .wielkie znaczenie w szczególności wtedy, gdy chorobie towarzyszy strata apetytu. W celu uatrakcyjnienia smaku należy używać z dozwolonych przypraw ( w szczególności jeżeli niezbędna jest niskosodowa dieta), jak również zaostrzać smak, przyrządzając potrawy na kwaśno poprzez bonus kwasu cytrynowego, soku z cytryny albo kwaśnego mleka. Częstotliwość podawania posiłków powinna być taka sama jak w żywieniu człowieka zdrowego: 4-5 razy na dzień o określonych porach. Zawartość sodu (mg) w 100g produktu Mleko 44 Łosoś wędzony 1470 Sery żółte 585-1860 Makrela wędzona 1170 Ser twarogowyziarnisty 380 Paprykarz szczeciński 595 Ser typu fromage 396 Margaryna 119 Ser topiony 841 Pieczywo 347-708 Mięso 34-128 Płatki jęczmienne 651 Drób 47-91 Płatki kukurydziane 1167 Baleron 749 Warzywa świeże 2-82 Kabanosy 1327 Kapusta kiszona 260 Kaszanka 1273 Ogórek kiszony 703 Kiełbasa myśliwska 1291 Owoce 1-10 Kiełbasa podwawelska 1017 Słone paluszki 1093 Polędwica sopocka 748 Herbatniki 297 Salami 1304 Chipsy solone 690 Szynka wiejska 1026 Chipsy bekonowe 746 Ryby świeże 30-120 Chipsy paprykowe 859 Śledź solony 5930 Przyprawa typujarzynka 23 982 Dorsz wędzony 1170 Wg H. Kunachowicz i in.: "Tabele wartości odżywczej wytwórów spożywczych", Warszawa 1999