Trądzik leczenie

Definicja TRĄDZIK: Trądzik pospolity (acne vulgaris) to schorzenie gruczołów łojowych. Ogranicza się zazwyczaj do skóry twarzy, górnej części pleców i klatki piersiowej. Pryszczata młodzieńczość Trądzik przeważnie dotyczy młodzieży w wieku dojrzewania i praktycznie występuje u każdego młodocianego, lecz rzadko ma ciężki przebieg. W tym trudnym okresie życia młodego człowieka, charakteryzującym się chwiejnością psychofizyczną, trądzik (a w szczególności jego ciężkie postacie) może mieć spory wpływ na psychikę i powodować agresję, nieufność, niedowartościowanie.Trądzik pospolity wiąże się z nadmierną aktywnością gruczołów łojowych i rogowaceniem ujść mieszków włosowych. Skutkuje to zatykanie przewodów wyprowadzających łój z gruczołów, co jest powodem jego znacznego gromadzenia się. Mechanizm ten nasila nadmierna produkcja łoju. Na tym etapie rozwoju zmian trądzikowych dołączają się bakterie beztlenowe (Propionibacterium), których jest wiele w gruczołach łojowych. Bakterie te wytwarzają enzymy rozkładające tłuszcze. Wytworem tej reakcji są wolne kwasy tłuszczowe o mocnym działaniu drażniącym. W ten sposób powstają pierwsze symptomy trądziku: zaskórniki, grudki, krostki, torbiele ropne (będące efektem ucisku i stanu zapalnego). Niewątpliwą rolę w rozwoju opisywanej dolegliwości odgrywają hormony płciowe, w szczególności androgeny. Dlatego także trądzik nasila się bezpośrednio przed miesiączką, co wiąże się z zespołem napięcia przedmiesiączkowego, kiedy między innymi dochodzi do nadmiernego gromadzenia się wody i chlorku sodu w skórze.Trądzik pospolity jest zależny od nadmiernej produkcji łoju związanej z przestrojeniem hormonalnym w momencie pokwitania. Może nasilać się albo być wręcz spowodowany poprzez hormony kory nadnerczy (przez ich działanie androgenne) i niektóre substancje wydzielane częściowo poprzez gruczoły łojowe, a również preparaty powodujące podrażnienie i nadmierne rogowacenie ich ujść, na przykład: wit. B12, jod, barbiturany. Trądzik a hormony Wpływ androgenów na powstawanie trądziku jest niewątpliwy: komórki gruczołów łojowych mają receptory dla androgenów, których pobudzenie nasila łojotok; trądzik nigdy nie występuje u eunuchów kastrowanych przed okresem pokwitania, dzieci przed okresem dojrzewania i starców. Podwyższony poziom androgenów może spowodować trądzik u kobiet, a preparaty antyandrogenowe znacząco obniżają łojotok.Jest kilka rodzajów trądziku, może on mieć również różny przebieg, bardziej albo mniej nasilony. W zależności od jego postaci zaleca się środki do stosowania ogólnego i miejscowego. Odmiany trądziku W zależności od przewagi poszczególnych rodzajów wykwitów, używa się rozmaitych ustaleń dolegliwości: trądzik grudkowy, krostkowy albo ropowiczy. Ponadto klinicznie trądzik dzieli się na następujące odmiany: Trądzik młodzieńczy (acne juvenilis) zazwyczaj słabo nasilony z przewagą zaskórników i grudek, w większości przypadków ustępuje samoistnie po kilku latach trwania. Trądzik ropowiczy (acne phlegmonosa) - poza wykwitami typowymi dla odmiany młodzieńczej, występują torbiele ropne, które goją się z pozostawieniem wciągniętych i nierównych blizn. Trądzik skupiony (acne conglobata) charakteryzuje się występowaniem głębokich nacieków i torbieli ropnych i bardzo sporych zaskórników, goi się z pozostawieniem nierównych, mostkowatych i przerosłych blizn. Odmiana ta występuje praktycznie tylko u mężczyzn, może zajmować nie tylko twarz, plecy i klatkę piersiową, lecz również pachy, pachwiny i pośladki. Trądzik bliznowcowy (acne keloidea) cechuje tworzenie się bliznowców po ustępujących wykwitach trądzikowych, regularnie towarzyszy odmianie ropowiczej i skupionej, w najwyższym stopniu charakterystycznym miejscem jej występowania jest okolica karku. Skłonność do trądziku jest uwarunkowana genetycznie. Rzadsze odmiany Trądzik martwiczy - występuje na skórze głowy, w formie tej wykwity trądzikowe ulegają martwicy i goją się z pozostawieniem wciągniętej blizny. Trądzik z symptomami ogólnymi o ciężkim przebiegu - dotyczy wyłącznie młodych mężczyzn, zmiany skórne są takie jak w trądziku ropowiczym albo skupionym, ale towarzyszą im symptomy ogólne (gorączka, bóle stawowe) i odchylenia w badaniach dodatkowych w formie podwyższonego OB i poziomu białych ciałek krwi. Trądzik zawodowy - spowodowany może być poprzez chlor, oleje, dziegcie. Trądzik polekowy - spowodowany poprzez hormony nadnerczy albo leki wydzielane poprzez gruczoły łojowe. Trądzik kosmetyczny - spowodowany poprzez pudry i róiż zatykające ujścia gruczołów potowych i łojowych, ma postać głównie zaskórników i prosaków. Trądzik niemowlęcy - jest związany ze stosowaniem olejów mineralnych do pielęgnacji i ma postać grudek, krost, a nawet torbieli ropnych, rzadko występują zaskórniki. Leczenie ogólne W leczeniu ogólnym podaje się antybiotyki. Najskuteczniejsza jest zazwyczaj tetracyklina, którą aktualnie swykorzystuje się praktycznie tylko w leczeniu trądziku. Z innych antybiotyków zaleca się Davercin (erytromycynę), Dalacin C (klindamycynę), minocyklinę. Antybiotyki stosuje się wg ustalonych modelów, w dawkach nieco innych niż w zakażeniach bakteryjnych, zazwyczaj poprzez sporo tygodni, a nawet miesięcy. Dodatkowo należy podawać witaminy działające przeciwłojotokowo: PP, B2, C. W razie przyjmowania gotowych zbiórów wielowitaminowych należy unikać tych, które zawierają witaminę B12, bo ona sama może wywoływać symptomy trądzikowe.W ciężkich postaciach dolegliwości stosuje się leki zawierające13-cis kwas witaminy A (Roaccutane). Podaje się je zazwyczaj poprzez 3-5 miesięcy. Leki te, podobnie jak i inne służące doustnie, należy przyjmować pod ścisłą kontrolą lekarza. Z racji na sposobność jego działań ubocznych trzeba okresowo wykonywać badania krwi i stosować u kobiet antykoncepcję poprzez określony czas ( zazwyczaj nie mnie niż miesiąc) przed rozpoczęciem kuracji, w czasie i po jej zakończeniu.Korzystne działanie w leczeniu trądziku mają również sole cynku (Zincteral).Kobietom można zalecać preparaty hormonalne o działaniu antyandrogenowym (Diane 35). Lek ten działa równocześnie antykoncepcyjnie. Stosuje się go również poprzez sporo miesięcy po wykluczeniu przeciwwskazań ginekologicznych i internistycznych (takich jak dolegliwości wątroby, zaburzenia lipidowe i układu krzepnięcia). Jego przyjmowanie powinno być również kontrolowane okresowymi badaniami krwi i moczu. W rzadkich sytuacjach stosuje się Nizoral w tabletkach bądź Aldacton. Te preparaty mogą być przyjmowane tylko pod kontrolą lekarza.Szczepionka Acnevac nie jest aktualnie podawana z racji na jej niewielką skuteczność. Wycofano się również z dość powszechnie zalecanej autohemoterapii (domięśniowego podawania krwi pacjenta pobranej z jego żyły). Leczenie miejscowe W leczeniu miejscowym używa się do oczyszczania skóry roztworów spirytusowych zawierających tymol, mentol, kwas salicylowy. Z innych robionych w aptece preparatów należy wymienić od lat służącą papkę ichtiolową i papkę panny Kummerfield w której skład wchodzi między innymi siarka.Istnieje również sporo preparatów gotowych zawierających antybiotyki, regularnie w połączeniu z innymi składnikami. Np.: Davercin w formie 3,5% roztworu, Dalacin T (zawierający fosforan klindamycyny) w formie roztworu i mniej drażniącej emulsji i żelu, Acnemycin (zawierający erytromycynę) w formie płynu i maści, Acnidazil (preparat złożony zawierający mikonazol i nadtlenek benzoilu - ten sam, który stanowi podstawę popularnego preparatu Benzacne) w formie kremu, Zineryt (octan cynku z erytromycyną) w formie proszku i rozpuszczalnika do przyrządzania zawiesiny. ponadto są środki zawierające pochodną kwasu witaminy A, na przykład::: Atrederm w formie różnoprocentowych płynów, Isotrex (żel), Retin A (krem). Preparaty te po wywołaniu przejściowego podrażnienia zmniejszają czynność i rozmiar gruczołów łojowych i rogowacenie ujść mieszków włosowych. Stosuje się je ( zazwyczaj poprzez sporo tygodni. W tym czasie nie należy się opalać i korzystać kosmetyków i leków zawierających alkohol. Lekiem o nieco podobnym działaniu, ( zazwyczaj lepiej tolerowanym niż pochodne kwasu witaminy A, jest kwas azelajowy występujący w preparacie Skinoren krem.W łagodnych postaciach trądziku pospolitego można samemu wypróbować preparaty kosmetyczne i słabo działające leki dostępne w aptekach bez recepty. Leczenie domowe W leczeniu domowym można zastosować znane preparaty z serii Oxy (krem, żel, płatki kosmetyczne, emulsja), Effaclar i Effalpha (żel do mycia twarzy i emulsja) czy także zwyczajne Benzacne. O stosowaniu tego typu preparatów należy zawsze informować dermatologa, bo w połączeniu z niektórymi lekami mogą one powodować podrażnienie skóry. Wskazane jest również okresowe oczyszczanie skóry ( w szczególności z sporą ilością zaskórników) w gabinecie kosmetycznym.Leczenie farmakologiczne, ( w szczególności doustne, lecz również i zewnętrzne powinno być prowadzone poprzez lekarza dermatologa. Będzie on umiał poprawnie ocenić, czy w danej postaci trądziku wystarczy leczenie miejscowe, jakimi preparatami należy je przeprowadzić, czy także należy już włączyć preparaty o działaniu ogólnym.Rozpoczynając terapię trądziku w gabinecie dermatologicznym, nie zawsze należy spodziewać się szybkiego i całkowitego jego wyleczenia, lecz systematyczne wykorzystywanie się do zaleceń lekarza pozwoli na złagodzenie symptomów. Inne metody leczenia Niektórzy dermatolodzy zalecają naświetlanie promieniami nadfioletowymi. Stosując tę metodę, należy zawsze brać pod uwagę również jej uboczne działanie (szybsze starzenie się skóry, niebezpieczeństwo działania kancerogennego).W zmianach bliznowatych stosuje się zabiegi korekcyjne (dermabrazja, leczenie operacyjne), którymi zajmuje się chirurgia kosmetyczna