Układ rozrodczy leczenie

Definicja UKŁAD ROZRODCZY: W opisie narządów płciowych (układu rozrodczego) przyjął się podział na gruczoły płciowe (a więc gonady) wytwarzające komórki płciowe (plemniki i jaja), drogi je wyprowadzające i narządy płciowe zewnętrzne. O chorobach układu rozdroczego czytaj w artykule doktor medycyny Marcina Pustkowskiego Męskie narządy płciowe Jądro i najądrzeU mężczyzn narządem wytwarzającym komórki płciowe jest jądro. W jego greckiej nazwie odzwierciedlono fakt, iż to jest organ parzysty (didymoioznacza gdyż "bliźniaki"). Oba jądra umieszczone są w worku mosznowym, będącym uwypukleniem ściany brzucha. Położenie jąder w mosznie zapewnia im mniejsze niż wewnątrz jamy brzusznej wahania ciśnienia i niższą temperaturę. Narząd ten jest gdyż wrażliwy na czynniki fizyczne na przykład w formie przegrzania. Moszna zapewnia również jądrom znaczącą ruchomość (aczkolwiek nie tak sporą jak u innych ssaków). Lewe jądro leży nieco niżej niż prawe; wywołane to jest nieco gorszym odpływem krwi żylnej właśnie z lewego "bliźniaka", co skutkuje, iż ma ono trochę większy ciężar.Męska gonada ma kształt spłaszczonej elipsoidy. Jej przeciętne wymiary wynoszą 4-5 cm długości, 2,5-3,5 cm szerokości i około 2 cm grubości; masa wynosi średnio 20-30 g.Podobnie jak w wielu innych narządach w jądrze możemy wyróżnić tak zwany zrąb i miąższ. Ten pierwszy stanowi "rusztowanie" dla charakterystycznych dla miąższu jądra płacików i składających się na nie cewek nasiennych. W takim rusztowaniu biegną przewody (naczynia krwionośne, nerwy, naczynia chłonne) doprowadzające do płacików składniki odżywcze i sygnały kontrolujące jego pracę, a zbierające niepotrzebne już produkty przemiany materii.Zasadniczą funkcją jądra jest wytwarzanie plemników. Ich droga rozpoczyna się w cewkach nasiennych krętych (kilka z nich złożona jest na jeden płacik), a później poprzez cewki nasienne proste wędrują do sieci jądra.mechanizm wytwarzania plemników zwany jest również spermatogenezą. Komórki płciowe - będące w okolicy komórek podporowych głównym składnikiem ściany cewek krętych - podzielone są i dojrzewają. Cały .mechanizm rozpoczyna się od tak zwany spermatogonii, przechodzi poprzez faza spermatocytów I i II rzędu, a kończy się na spermatydach i, ostatecznie, plemnikach.Nie to są jedynie proste podziały, z jakimi mamy do czynienia na przykład w naskórku, kiedy to nowe komórki zastępują stare, nie różniąc się jednak zasadniczo od swoich "rodziców". Tutaj materiał genetyczny zawarty w 46 chromosomach (23 pary) dzieli się na pół. Plemnik i komórka jajowa mają więc po 23 chromosomy. Dlatego po połączeniu w zygotę liczba z powrotem wraca do 46 sztuk. W przeciwnym razie (bez tego redukcyjnego podziału) przy każdym następnym zapłodnieniu musielibyśmy pomnożyć tę liczbę poprzez 2, a to doprowadziłoby zapewne do śmierci zarodka.Dojrzałe plemniki mają ok. 60 mikrometrów długości, a w przeciętnej objętości wytrysku (3 mililitry) mieści się ich aż 200 do 300 mlnów. Składają się z główki, szyjki i witki, która zapewnia im sporą ruchomość.Oprócz plemników jądro produkuje również androgeny (głównie testosteron) - męskie hormony płciowe odpowiedzialne za przyrost i rozwój zewnętrznych narządów płciowych, owłosienia typu męskiego, obniżonego tonu głosu i innych wtórnych cech płciowych.kolejnym po sieci jądra etapem na drodze plemników jest najądrze. To właśnie tutaj te komórki dojrzewają, zatrzymując się na pewien czas w tym swoistym "magazynie".Nasieniowód i pęcherzyki nasienneW czasie wytrysku plemniki przedostają się do nasieniowodu. Wedle nazwą główną funkcją tego długiego przewodu (50-60 cm) jest dalszy transport męskich komórek płciowych.Nasienie musi składać się jednak nie tylko z plemników. Inne substancje nadają mu objętość, odżywiają plemniki na ich długiej drodze, pobudzają ich ruchy. Jednym z narządów wydzielających składniki nasienia są pęcherzyki nasienne. Ich wydzielina jest bogata w różne enzymy, cukier owocowy - fruktozę i kwas cytrynowy i witaminę C. Ujścia pęcherzyka nasiennego wnikają do nasieniowodu w miejscu zwanym jego bańką. Tutaj, po połączeniu się z przewodami wyprowadzającymi pęcherzyków nasieniowód wymienia nazwę na przewód wytryskowy, który uchodzi na małym wzniesieniu błony śluzowej cewki moczowej, zwanym wzgórkiem nasiennym.Cewka moczowaDo tego miejsca prezentowane narządy były parzyste, łącznie z nasieniowodami, pęcherzykami nasiennymi i przewodami wytryskowymi. Cewka moczowa jest już pojedyncza. Zaczyna się od dna pęcherza moczowego, a kończy się po ok. 15-20 cm ujściem zewnętrznym. Wyróżniamy część sterczową, błoniastą i gąbczastą cewki moczowej. Innym podziałem jest wydzielenie części ruchomej (położonej w prąciu) i ustalonej ( złożona jest na nią część błoniasta i gąbczasta).Cewka moczowa jest końcową, wspólną drogą układu moczowego i rozrodczego. To "skrzyżowanie" następuje, jak już wspominaliśmy, na wzgórku nasiennym, gdzie do cewki uchodzą przewody wytryskowe (przedłużenie nasieniowodów) i przewody odprowadzające gruczołu krokowego.Gruczoł krokowy i gruczoły opuszkowo-cewkoweTen znany gruczoł nazywany jest również gruczołem krokowym albo sterczowym, lub (łac.) prostatą. Swoim kształtem, wielkością i konsystencją przypomina kasztan. Podobnie jak jego roślinny odpowiednik ma wierzchołek i podstawę i dwie wyraźne części (płaty boczne) połączone nieco mniejszym płatem środkowym.Podobnie jak jądro, gruczoł sterczowy ma budowę miąższową. Na ten miąższ ( złożona jest 30 do 50 gruczołów cewkowo-pęcherzykowych wspólnie z odpowiednimi przewodami wyprowadzającymi.Stercz produkuje ok. 1/3 objętości nasienia. Jego wydzielina zawiera różne składniki, które są konieczne do prawidłowego funkcjonowania plemników.Innym gruczołem produkującym przedmioty nasienia są gruczoły opuszkowo-cewkowe, znajdujące się przy nasadzie prącia.Prącie i mosznaPrącie znajduje się ku przodowi od spojenia łonowego. ( złożona jest z nasady, części środkowej - trzonu i z części końcowej - żołędzi.Narząd ten tworzą dwa walcowate twory - ciała jamiste przedzielone ciałem gąbczastym. Ciała jamiste składają się, zgodnie ze własną nazwą, z jamek wypełniających się krwią w trakcie wzwodu. Tętnice doprowadzające krew do prącia rozszerzają się wtedy, a odpływ krwi zostaje zahamowany, przez ucisk rozszerzonych jamek na żyły. Ten "układ hydrauliczny" skutkuje, iż ciała jamiste sztywnieją i następuje wzwód. W środku prącia znajduje się otaczające cewkę moczową ciało gąbczaste. W odróżnieniu do ciał jamistych ta część narządu nie sztywnieje, a cewka moczowa pozostaje dlatego drożna.Podobnie jak w razie cewki, również w prąciu wyróżniamy część ustaloną i ruchomą.Koniec tego organu, (a więc żołądź, jest pokryty fałdem skóry - napletkiem, przykrywającym ujście zewnętrzne cewki moczowej. Do zewnętrznych narządów płciowych ( (a więc prącia, cewki moczowej, gruczołów opuszkowo-cewkowych, gruczołu sterczowego) należy również wspomniana już moszna. Jest ona uwypukleniem przedniej ściany jamy brzusznej. Przykrywa tak zwany powrózki nasienne, w których znajdują się nasieniowody, liczne naczynia krwionośne, limfatyczne i nerwy. kobiece narządy płciowe Do kobiecych narządów płciowych, podobnie jak do męskich, należą gruczoły płciowe, drogi przewodzące komórki płciowe (w tym przypadku komórki jajowe) i narządy płciowe zewnętrzne. Dwie pierwsze ekipy stanowią więc narządy płciowe wewnętrzne.JajnikOdpowiednikiem jąder są u kobiety jajniki. Ich kształt przypomina nieco migdały; u dorosłej kobiety długość tego narządu wynosi od 2,5 cm do 5 cm , a szerokość od 1,5 cm do 3 cm.Jednak jego rozmiar wymienia się wspólnie z wiekiem kobiety, zależy również od etapy cyklu miesiączkowego. Po okresie klimakterium, kiedy zanika jego czynność, jajnik przybiera postać bardzo małego ciałka.Jajnik zamocowany jest do ścian miednicy i sąsiednich narządów dzięki więzadeł - pasm tkanki łącznej, zapewniających równocześnie odpowiedni margines swobody i sposobność przesuwania się narządu w okresie ciąży.Głównymi częściami jajnika są kora i rdzeń. W tej pierwszej znajduje się ok. 200 tys. pęcherzyków pierwotnych zawierających komórki jajowe. Struktury te rosną, tworząc na początku pęcherzyki wtórne, a później dojrzewające (zwane pęcherzykami Graafa). Pęknięty pęcherzyk Graafa uwalnia komórkę jajową, która (podobnie jak plemniki) przeszła już podział redukcyjny i zawiera 23 chromosomy. Okres takiego pęknięcia tytułujemy jajeczkowaniem (owulacją). to jest najważniejsza etap tak zwany cyklu jajnikowego. W jego pierwszej połowie pęcherzyk poprzez 14 dni dojrzewa pod wpływem wydzielanych poprzez przysadkę hormonów (FSH i LH). ok. 14. dnia następuje wspomniane jajeczkowanie. Druga połowa cyklu (następne 14 dni) to etap ciałka żółtego (lutealna). Jeżeli komórka jajowa zostanie zapłodniona, to powstałe z pękniętego pęcherzyka Graafa ciałko żółte produkuje progesteron przygotowujący macicę na przyjęcie zarodka. Jeżeli nie dojdzie do zapłodnienia, to ciałko żółte zanika.JajowódJajowody zgodnie ze własną nazwą transportują jajo do macicy. Pierwszą jego częścią jest lejek, obejmujący jajnik tak zwany strzępkami jajowodu. Wychwycone poprzez strzępki jajo wędruje do bańki jajowodu. To tutaj następuje zazwyczaj zapłodnienie. Zapłodnione jajo (zygota) wędruje następnie poprzez ujście maciczne jajowodu do macicy.MacicaMacica w odróżnieniu do jajnika i jajowodu jest narządem pojedynczym. Leży w miednicy pomiędzy pęcherzem moczowym a odbytnicą. Jej wygląd anatomowie przyrównali do spłaszczonej gruszki. Górną, rozszerzoną część macicy stanowi jej trzon, zwężający się ku dołowi w szyjkę. Nad trzonem, niejako wbrew swojej nazwie, położne jest dno macicy. Szyjka objęta jest od dołu poprzez pochwę, dlatego mówimy o jej części nadpochwowej i pochwowej. Podobnie jak w razie jajnika, macica zawieszona jest w miednicy dzięki więzadeł utrzymujących ją stosunkowo stałym położeniu (w niewielkim pochyleniu i zgięciu ku przodowi).Ściana macicy i jajowodów ( złożona jest z trzech głównych warstw: błony surowiczej (na zewnętrz), mięśniowej (w środku) i śluzowej (wewnątrz). Błona śluzowa ulega okresowemu złuszczaniu, które zsynchronizowane jest ze wspomnianym już cyklem jajnikowym. Cykl ten trwa zazwyczaj 28 dni. Po złuszczeniu błony objawiającym się jako miesiączka, następuje etap wzrostu i odbudowy. Po jajeczkowaniu (w środku cyklu) następuje etap wydzielnicza, kiedy to błona śluzowa przygotowuje się na przyjęcia zapłodnionego jaja. Jeżeli to nie następuje, to cały cykl powtarza się od nowa.Pochwa i zewnętrzne narządy płcioweSzyjka macicy przechodzi od dołu w pochwę. Ten narząd ma kształt spłaszczonego cylindra, w którym wyróżniamy ścianę przednią i tylną. Istotnym elementem budowy pochwy są także jej sklepienia: przednie i tylne. To tutaj właśnie pobiera się wymazy wydzieliny pochwy. Ujście pochwy zamknięte jest u dziewic prawie kompletnie błoną dziewiczą.Narządy płciowe zewnętrzne nazywane są u kobiety zbiorczą nazwą - sromem. Szparę sromu zamykają wargi sromowe większe, po rozchyleniu których widzimy wargi sromowe mniejsze. Przykładem prącia u kobiet jest leżąca ku przodowi od nich łechtaczka. Wargi sromowe mniejsze przykrywają ujście cewki moczowej i ujście pochwy. Objęta poprzez nie przestrzeń nazywana jest przedsionkiem pochwy. Jej ściany zwilżone są wydzieliną wytwarzaną w gruczołach przedsionkowych większych