Podawanie leków drogą pokarmową leczenie

Definicja PODAWANIE LEKÓW DROGĄ POKARMOWĄ: Leki występują w różnych postaciach: stałej (tabletki, proszki, drażetki, pigułki, czopki), płynnej albo półpłynnej (roztwory, wyciągi, nalewki, napary, mieszanki, syropy), a również w aerozolu, maści czy plastrze. Gdyż ich skuteczność zależy od stężenia i czasu działania, jest ona uzależniona między innymi od postaci leków i drogi ich podania i wchłaniania.Istnieje sporo dróg miejscowego i ogólnego podawania lekarstw, jednak najczęściej podaje się je do układu pokarmowego (podjęzykowo, doustnie, a więc drogą żołądkowo - jelitową, i doobytniczo) i pozajelitowo (dożylnie i domięśniowo). Różne drogi podania wywołują zmianę siły i szybkości działania leku, a również efekty niepożądane.Środki podawane do przewodu pokarmowego przechodzą do krwi dwa razy wolniej niż podane podskórnie albo domięśniowo, a dziesięć razy wolniej niż po podaniu dożylnym.Lek podany drogą pokarmową może wchłonąć się do organizmu z j. ustnej (podanie podjęzykowe), żołądka i jelit (podanie doustne), i z odbytnicy (podanie doodbytnicze). Podanie podjęzykowe Gwarantuje ono, iż większa część leku błyskawicznie dostaje się do krwi, omijając wątrobę. Dlatego także tą drogą podaje się leki intensywnie unieczynniane w wątrobie. To są między innymi istotne leki nasercowe (na przykład nitrogliceryna), które po połknięciu bez rozgryzania byłyby w wątrobie prawie kompletnie rozkładane. Czas zadziałania leku po przyjęciu podjęzykowym jest bardzo krótki, zazwyczaj wynosi kilka min.. Sposób ta ma jednak pewne wady, bo prędkość wchłaniania leku zależy ((na przykład od składu śliny i odczynu w jamie ustnej. Podanie klasyczne-doustne (żołądkowo-jelitowe) Warunki panujące w przewodzie pokarmowym mają znaczący wpływ na wchłanianie leków. Bardzo istotnym czynnikiem jest obecność pokarmu i jego skład.Niektóre składniki pokarmu (białka, węglowodany) mogą łączyć się z lekiem, utrudniając albo zwalniając jego wchłanianie. Obecność (((na przykład jonów wapniowych w przewodzie pokarmowym (mleko) prowadzi niekiedy do całkowitego przejścia leku w związek nierozpuszczalny w wodzie, co uniemożliwia jego wchłanianie. Tłuszcze z kolei mogą nasilać i przyspieszać wchłanianie tych leków, które błyskawicznie się w nich rozpuszczają, a emulsja tłuszczowa spełnia rolę nośnika. Np. leki psychotropowe po posiłku zawierającym tłuszcz osiągają we krwi stężenie kilkakrotnie większe niż po zażyciu na czczo.Preparaty wchłaniane z żołądka i jelit dostają się do układu krwionośnego, a następnie są metabolizowane w wątrobie, aby w części ulec rozkładowi jeszcze przed dotarciem do miejsca przeznaczenia. Powierzchnia żołądka jest niewielka, a czas przebywania w nim leków i pokarmów ograniczony, dlatego także są one przyswajane tu tylko częściowo. Kwas acetylosalicylowy (aspiryna) podany doustnie przedostaje się do organizmu z żołądka mniej więcej w połowie dawki. Reszta przenika do komórek w jelicie cienkim, które jest głównym miejscem wchłaniania większości leków z racji na sporą powierzchnię, długi czas ich przebywania i mocne ukrwienie błony śluzowej. Istnieją preparaty przystosowane do wchłaniania tylko w jelicie cienkim, w celu ochrony żołądka albo na skutek niekorzystnego działania kwaśnego środowiska soku żołądkowego na dany lek. Zwykle leki kwaśne wchłaniają się lepiej w kwaśnym środowisku i odwrotnie - leki zasadowe dobrze wchłaniają się w środowisku zasadowym. z racji na zróżnicowane pożywienie leki doustne powinny być z zasady przyjmowane 1-2 godziny przed jedzeniem albo ok. 2 godziny po posiłku. Niekiedy spożywa się je wraz z posiłkiem ( ((((na przykład niektóre antybiotyki). Również gdy połkniemy tabletkę tuż przed posiłkiem lub bezpośrednio po jedzeniu, musimy się liczyć z tym, iż może mieć to wpływ na działanie środka. Tak więc o sposobie podawania leku powinien decydować doktor i rodzaj leku.Należy popijać połknięte tabletki przynajmniej 100 ml płynu, by ułatwić ich przechodzenie do przewodu pokarmowego i wchłanianie. Powinny to być płyny obojętne (woda albo herbata), zapobiega to ich niekorzystnemu oddziaływaniu na leki (chyba iż doktor zdecyduje odmiennie). Podanie doodbytnicze Leki w formie czopków mają zazwyczaj odczyn zasadowy, tak jak środowisko odbytnicy. Dlatego błyskawicznie dostają się do krwiobiegu, bo po wchłonięciu omijają układ żylny wątroby. Drogę doodbytniczą wykorzystuje się szczególnie przy lekach w znacznym stopniu rozkładanych w wątrobie albo tych, których nie podaje się doustnie, ( (((((na przykład w celu ochrony przewodu pokarmowego, zapobiegania działaniom ubocznym leku, na skutek złego smaku albo występujących u chorego nudności i wymiotów