Dieta w uchyłkowości jelita grubego leczenie

Definicja DIETA W UCHYŁKOWOŚCI JELITA GRUBEGO: Powstawanie uchyłków (wpukleń błony śluzowej) jelita grubego jest nierozerwalnie powiązane z nieodpowiednim żywieniem, aczkolwiek stwierdzono również pewien wpływ czynników genetycznych. Najczęściej schorzenie to występuje u osób, które zakończyły 40. rok życia.Uchyłki mogą powstawać w różnych częściach przewodu pokarmowego - w przełyku, żołądku, w jelicie cienkim i jelicie grubym. Najczęściej sama ich obecność nie skutkuje większych choroby. Zdarzają się jednak groźne skutki, takie jak rozwój stanów zapalnych, ropni, zapalenie otrzewnej. Ich przyczyną może być gromadzenie się w uchyłkach masy kałowej, która jeżeli jest mocno zagęszczona - uszkadza błonę śluzową i wywołuje jej stany zapalne.Wśród symptomów uchyłkowatości możemy wyróżnić bóle promieniujące do nadbrzusza, zaburzenia w oddawaniu stolca i krew w stolcu (u ok. 20% badanych). Ocenia się, iż w Polsce choruje na nią 5% osób w przedziale wieku 30 - 50 lat, 10% w wieku 50 - 70 lat i aż 60% osób ponad 90. roku życia. Tak więc w najwyższym stopniu na uchyłkowatość narażone są osoby w podeszłym wieku.Badania epidemiologiczne wykazały, iż dolegliwość ta występuje bardzo rzadko w państwach o niskim stopniu rozwoju gospodarczego i u osób stosujących dietę wegetariańską. Wiąże się to z ilością błonnika pokarmowego w jadłospisie. W państwach bogatych, gdzie sposób żywienia jest oparty głównie na żywności przetworzonej, w której liczba błonnika pokarmowego jest niewielka, istnieje większe ryzyko rozwoju uchyłkowatości.Przypomnijmy, iż błonnik pokarmowy (szerzej pisaliśmy o nim w numerze 10/98 "Żd") to ta część pożywienia pochodzenia roślinnego, która nie jest trawiona w przewodzie pokarmowym człowieka. Nie dostarcza więc energii ani także składników pokarmowych, takich jak białka, tłuszcze, węglowodany czy składniki mineralne. Błonnik pokarmowy nie jest jedną substancją, ale ekipą substancji, w skład której wchodzą związki o bardzo zróżnicowanej budowie chemicznej i właściwościach fizycznych. Wyróżniamy tu składniki rozpuszczalne i nierozpuszczalne. Do frakcji rozpuszczalnej należą substancje pektynowe, część hemiceluloz, gumy, śluzy; z kolei do frakcji nierozpuszczalnej - celuloza, pozostałe hemicelulozy i lignina.Frakcja nierozpuszczalna i rozpuszczalna włókna oddziałują w odmienny sposób na mechanizmy zachodzące w świetle przewodu pokarmowego.Frakcja nierozpuszczalna w wodzie przyspiesza pasaż (przesuwanie) treści pokarmowej, powiększa masę kału, zwalnia hydrolizę skrobi. Frakcja rozpuszczalna z kolei ma właściwości tworzenia żelu i wiązania w jego strukturach składników pokarmowych, w szczególności wapnia, żelaza i cynku, ograniczając w ten sposób ich wchłanianie. Dlatego dieta bogatobłonnikowa musi być ostrożnie służąca u osób z chorobami układu kostnego i niedokrwistością z niedoboru żelaza. Frakcja rozpuszczalna zwalnia również pasaż treści pokarmowej i wchłanianie glukozy, jak także powiększa wydalanie kwasów żółciowych.Tak spory wpływ błonnika pokarmowego na funkcjonowanie układu pokarmowego sprawia, iż jego niedoborom w diecie przypisuje się odpowiedzialność za powstawanie i rozwój niektórych chorób przewodu pokarmowego, jak na przykład zaburzenia czynnościowe jelita grubego, stany zapalne uchyłków jelit i żylaki odbytu, a więc polipy jelita grubego.Dietą, która jest rekomendowana w uchyłkowatości jelita grubego, jest więc dieta bogatobłonnikowa, z wyjątkiem przypadków, gdy doszło już do zapalenia uchyłków. W stanach ostrych regularnie niezbędne jest leczenie szpitalne z kuracją antybiotykową. Główne zasady diety Dieta bogatobłonnikowa powinna zawierać 30 - 50g błonnika pokarmowego. Dlatego niezbędne jest spożywanie wytwórów o dużej zawartości błonnika, których w zwyczajowej diecie mamy niestety bardzo mało. Należą do nich w pierwszej kolejności otręby, suche warzywa strączkowe (groch, fasola, bób, soja), buraki, orzechy i ciemne makarony. Nieco mniej błonnika zawiera pieczywo razowe, świeże nasiona roślin strączkowych i płatki, kasze i szpinak. Jako źródło błonnika rekomendowane są również ziemniaki. Produkty bogatobłonnikowe należy wprowadzać do jadłospisu bardzo wolno. Najprościej jest zastąpić pieczywo jasne pieczywem razowym, a oczyszczone kasze i ryż - grubymi kaszami, jest to pęczakiem, kaszą gryczaną i płatkami owsianymi. Trzeba rownież jeść wiele warzyw. Oprócz nasion strączkowych zaleca się: marchew, kapustę kwaszoną, buraki, szpinak, sałatę, pomidory i ziemniaki. Pamiętajmy jednak, iż warzywa strączkowe, aczkolwiek bogate w błonnik, są jednak ciężko strawne i u niektórych osób mogą powodować wzdęcia. W diecie powinno znaleźć się również wiele owoców. Wskazane są w pierwszej kolejności: jeżyny, porzeczki, śliwki - również suszone, gruszki, czarne jagody, jabłka i brzoskwinie. W razie jabłek i gruszek korzystniejsze jest spożywanie ich wspólnie ze skórką. Dodatkowym źródłem błonnika mogą być otręby pszenne, które zwykle podaje się 3 razy na dzień po łyżce stołowej. Najlepiej spożywać je w połączeniu z takimi produktami mlecznymi jak mleko, jogurt czy kefir. Należy unikać wytwórów dostarczających sporych ilości tłuszczu. Spośród mięs trzeba wybierać chude gatunki, takie jak cielęcina, kurczaki, indyki, króliki. Powinno się również zrezygnować z tłustych wędlin, na przykład wędlin podrobowych, pasztetów, konserw mięsnych. rekomendowane metody przygotowywania potraw to gotowanie, duszenie bez dodatku tłuszczu i pieczenie w folii. jeżeli stosuje się równocześnie leki i dietę bogatobłonnikową, należy zachować 2 - godzinny odstęp pomiędzy posiłkiem a podaniem leki. Błonnik może gdyż zmniejszać skuteczność działania niektórych środków farmakologicznych